NIEUWE CD: ‘Clocks in the Snow’
Nu op Spotify

Vormgeving Guus Lagerwaard

Zomer 2021
Mijn lieve vrouw Jolanda vraagt mij al jaren om mijn dagelijkse en wekelijkse improvisaties op CD vast te leggen en in de herfst van 2020, ben ik daar mee begonnen. Toen ik tijdens een sneeuwperiode afgelopen februari, zonder verwachting, de zeventien nummers die ik had opgenomen beluisterde, had ik van te voren nooit kunnen bevroeden dat ik een min of meer kant en klare CD in handen zou hebben; alles viel op zijn plaats, onderwerp, tekst, afbeeldingen etc.

De muziek lijkt anders dan al mijn vorige werk en toch ook weer niet; ingetogener, en nog dichter bij mijzelf denk ik maar zeker niet minder beeldend en zeer meditatief. Als het jongetje van 10 jaar oud dat ik diep in mijn hart ook nog steeds ben; een jongetje dat een magische wereld binnenstapt waarin tijd en ruimte volmaakt in evenwicht zijn; zijn eigen wereld…mijn eigen wereld. Ik Ben Mijn Wereld!

Summer 2021
For years, my dear wife Jolanda has been asking me to record my daily and weekly improvisations and put them on CD. Finally, in the autumn of 2020, I started with the recording. Last February, during a huge period of snow, when I started listening to the seventeen recordings, I could hardly have suspected that the result would be so overwhelming as it appeared to be: a complete CD! Everything felt into place; subject, texture, pictures etc., everything!

The music seems to be different from all my other works and yet she is not; subdued, and even more close I think, to my inner self…..but certainly not less visual and very mediative. Like the little ten year old boy, which deep in my heart I still am, that enters a world full of magic, where time and space, are perfectly held in balance: the boy’s own world…..his own world… my own world! I Am My World!

Jan Willem Lagerwaard
Haarlem, 01-08-2021

Materie

Mijn ouders hadden twee bijzondere schilderijen in huis van twee internationaal bekende Nederlandse materieschilders; één van Jaap Wagemaker (1906-1988) en één van Bram Bogart (1921-1988).

Materieschilders trachtten de kloof tussen het traditionele en tweedimensionale schilderij en de ruimtelijke driedimensionale sculptuur te overbruggen, door het gebruik van reliëfachtige oppervlakken, die ontstonden door het toevoegen aan de verf, van zand, gips, jute, stro en touw. Deze manier van schilderen zou de uitdrukkingskracht verhogen, esthetische doelen nastreven en/of refereren aan primitieve kunst zoals de rotsschilderingen.

Doldersum/Drenthe

Het is voor mij altijd weer een vrijwel ondefinieerbaar fenomeen wanneer een nieuw muzikaal idee ontstaat en hoe, en wanneer het vorm krijgt. Het volgende voorbeeld wil ik gebruiken omdat ik dit proces een prachtige metafoor vind voor het ontstaan van materie en eigenlijk voor het gehele leven zelf.

Welnu, in de zomer van 2018 werd op het Drentse Doldersummerveld een stuk grond afgegraven om een belendend uniek stukje grond in Nederland de mogelijkheid te bieden zich uit te breiden. Toen Jolanda en ik het afgegraven stuk grond betraden, raakte ik helemaal euforisch; “Materie” riep ik uit, want onder onze voeten openbaarden zich talloze “Bogarts” en “Wagemakers”. Boer Frans van de Vegte vertelde ons later, dat je de ploegsporen van jaren jaren geleden nog kon zien; een onvergetelijk moment!

Ontstaan van de muziek

Een idee, (inspiratie) wordt geboren in een oogwenk, het uitwerken, vormgeven (materie) van dat idee kan wel een jaar in beslag nemen. Het idee komt voort uit de inspiratie en het uitwerken of vormgeven is een proces waarin vakmanschap in combinatie met inspiratie leiden naar de uiteindelijke vorm.

Wanneer het idee daar is, houdt niets mij meer tegen; de aanleiding van deze bewustwording kan soms heel triviaal zijn, maar altijd euforisch; in een split second overzie ik het gehele proces en ik kan niet meer terug.

En dan begint de vormgeving: door te handelen, valt uiteindelijk alles op zijn plek en wees niet bang, verkeerde keuzes bestaan niet, je komt uiteindelijk uit bij je doel. Zoals de Boeddha reeds opmerkte, “de weg is het doel”. Mensen, gebeurtenissen, omstandigheden en gedachten die dan op je pad komen, begeleiden je altijd naar het uiteindelijke resultaat. Kort samengevat,

Inspiratie > improvisatie > materialisatie. Ofwel: Idee > handeling > vormgeving

MATERIE

Wat is Materie nu precies? “Gestolde energie” leerde ik in de zestiger jaren bij natuurkunde op school, maar wat is dan energie, beweging? “Alles is energie” zegt Albert Einstein en vervolgt, ”stem jezelf af op de realiteit die je jezelf graag eigen zou willen maken, (gedachten, visie en emoties) en dat is wat je zult krijgen. Het is niet anders en dit is geen filosofie…dit is natuurkunde”! Alles is dus eigenlijk constant in beweging en in verandering! “Boek der veranderingen”, de “I Tjing” heet niet voor niets, één van de meest imposante boeken uit de eeuwenoude Chinese cultuur. Een prachtig en fascinerend boek vol wijsheid, dat mensen helpt hun leven te bepalen door bewust handelen. Hoe mooi wordt dit ook weergegeven in dit prachtige eeuwenoude Soefi gedicht:

God slaapt in de steen, ademt in de plant, droomt in het dier en ontwaakt in de mens. – Kortom, alles is in beweging, alles is energie!

Opgedragen aan mijn lieve zonen Dirk en Willem voor wie materie geen geheimen kent.

Dedicated to my beloved sons, Dirk and Willem, masters of matter.

Action

To act also means to discover, or like the great cubist painter Pablo Picasso (1881-1973) once striking remarked: “Je ne cherche pas, je trouve”. (“I am not looking for something, I just discover”) As I said before, action determines your life, and naturally also this composition; so while writing these words, I realise I am a part of it, moreover, I am the subject of my own argument, from which the final result will going to materialize itself during the concert at the 20 th of December 2019 and will be conserved for eternity on a CD called “Matter”. I do hope the concert will become a cherish memory to all of us! Thankyou so much for your being here and for your participation.

Matter

What is ‘Matter’ exactly? ‘Solidified energy’ I learned at school in the sixties. But then, what is energy…… movement? Albert Einstein (1879 -1955), the famous physicist said:” Everything is energy and that is all there is to it. Match the frequency of the reality you want and you cannot help but get that reality. It can be no other way. This is not philosophy, this is physics!”. So, everything is constantly moving and changing! It is not for nothing, one of the most imposing books in Chinese history, the I Tjing, is called the ‘Book of Changes’; a really outstanding and fascinating book full of wisdom, that helps people to predetermine their life by acting in complete consciousness. Energy and Matter are a wonderful dichotomy, beautifully recited in the next old Sufi poem:

“God sleeps in the stone, breathes in plants, dreams in animals and awakens in man”
In short, everything is moving!

Matter-painters

Years ago, my parents were the proud owners of two unique ‘Matter paintings’, created by the Dutch master-artists, Jaap Wagemaker (1906-1988) and Bram Bogart (1923-2012). Matter painters tried to bridge the gap between the two-dimensional paintings and the special three-dimensional sculptures, by using relief- like surfaces, that came into existence by adding sand, plaster, jute, straw or rope to the paint. This way of painting would increase the expression of power, aim for aesthetic purposes and refer to elemental art, like the ancient rock paintings.

Doldersum/Drenthe

To me, it has always been an almost indefinitely phenomenon, how a new musical idea comes into being and when it gets into shape. I will use the next example to show this process, a process that to me actually also is, an excellent metaphor for life itself. Well then, in the summer of 2018 in the Netherlands, somewhere at the Doldersummerveld in the county of Drenthe, a piece of ground was being digged off, to extend a nearby piece of ground with unique vegetation. When my wife Jolanda and I entered the digged-off piece of land, I started trembling and cried out euphorically; “it’s all Matter”, because below our feet we saw countless works of art, natural lookalikes from the the works of the’ Matter artists’, like Bogart and Wagemaker. You could even see old plough traces; farmer Frans van de Vegte told us later. It was a great and unforgettable moment; the birth of a composition.

The Origin of music

So, a musical idea is born in a blink of an eye, the development however, the materializing of that idea can last a year or even more. The origin of the idea is coming to you from inspiration, the materialization is a process where craftsmanship combined with inspiration, will lead eventually to the ultimate form; when the idea is there, nothing can stop you. As we have seen, the cause of this awareness can be very trivial but always is euphoric; in a split-second you will survey the whole process and there is no escape; you just have to start to handle!

Inspiration > improvisation > materialization Idea > action > shaping

Twee liefdesbrieven

In het voorjaar van 2018 hebben de Haarlemse pianiste Arda Friederich en ik , een drietal uitvoeringen gegeven van mijn twee muziekbundels, “Haarlem in Klank en Beeld” (2003) en “The Lake District, A Musical Stroll” uit 2007 onder de titel: “Twee Liefdesbrieven” waarvan de eerste Twee concerten werden gegeven in de Hans Barbé Gehoorzaal in de Nassaustraat.

Het laatste concert, gehouden in de Haarlemse concertzaal “Zang en Vriendschap” werd gegeven op zaterdag 14 april en prachtig filmisch geregistreerd door de Haarlemse cineast Roel Baesjou.

LAATSTE NIEUWS!
Een ander heuglijke gebeurtenis is dat sinds augustus 2018 mijn gehele oeuvre valt te beluisteren op Spotify. Daar ben ik onwijs blij mee. Wie mij wil volgen op Spotify, Youtube en/of Facebook is meer dan welkom!

Haarlem in klank en beeld

The Lake District A Musical Stroll

 

Wat eraan voorafging…

Arda en ik zijn jaargenoten wat betreft onze opleiding aan het Sweelinck Conservatorium en studeerden daar in 1978 af. We hadden in die dagen niet veel contact maar spraken elkaar wel bij de diverse theoretische vakken. Na de opleiding hebben wij elkaar weinig tot niet meer gezien en gingen elk ons weegs.

Eerste liefdesbrief: ‘Haarlem in Klank en Beeld’

Na mijn afstuderen heb ik nog een tijd lang met mijn eigen band, the ‘New Grace’ opgetreden tot ik besloot om mijn indrukwekkende popinstallatie in te ruilen tegen een schitterende bachvleugel, dat was in 1980 en te gaan werken aan een solocarrière. Hoewel de CD ‘Begegnungen’ mijn debuutalbum was (1999) heb ik mijn eerste liefdesbrief ‘Haarlem in Klank en Beeld’ reeds in 1985 geschreven, maar de eerste ‘klankvelden’ zijn al duidelijk hoorbaar. We woonden toen aan de Kenaustraat nummer 9. Het zou echter nog tot 2003 duren voordat het boekje daadwerkelijk zou verschijnen, want een boekje maken en uitgeven is altijd een langdurige geschiedenis. Op de achterkant van ‘Haarlem in Klank en Beeld’ schrijft mijn goede vriend en pianist Rob Husslage het volgende:

‘Wie verre reizen maakt, koestert zijn thuis’ zo wordt wel gezegd. Dat geldt voor bezoeken aan vreemde landen maar ook voor reizen in de geest. Vooral van deze laatste soort vinden we de neerslag in het onderliggende tiental odes aan Haarlem. Zo doemen flarden Schotse ochtendnevel op rond een doedelzakspeler, echter in het Haarlemse Kenaupark. En in een ander park, het Ripperdapark, is het alsof maître Debussy in de vroege ochtend voorbij wandelt, peinzend over zijn visioen van een kathedraal…. Ook de Damiaatjes zijn er en klinken als vanouds. Maar het lijken er meer dan in het echt. Wat is echt? Stof tot nadenken voor onderweg. ‘Goede reis en behouden thuiskomst’

Tweede liefdesbrief: ‘The Lake District, A Musical Stroll’

Inmiddels was ik in die jaren al vele malen naar het Engelse Lake District geweest; eerst als 13-jarige in 1965, later probeerde ik er ieder jaar naar toe te gaan; eerst als student, echtgenoot, vader, tot aan de dag van vandaag toe. De schoonheid van het gebied en de mensen die daar wonen hebben Jolanda en mijzelf, evenals onze kinderen, mede gevormd tot wie wij nu zijn. En dus ook mijn muziek. Niet voor niets schrijf ik op de achterkant van mijn boekje ‘The Lake District, A Musical Stroll’:

Consider this book as a tribute, a musical love-letter to all that was, is, and will be in the Lake District; her supreme beauty, her fascinating history and the always inviting grand fells, where solitude and contemplation, embraced, compel to self-reflection and inspiration.As a composer I have tried in return for all the happiness and love she gave me over the last 50 years, to give musical form to ten different subjects so characteristic for the Lake district: ‘The English Lake District, a little heaven on earth!’ Mijn tweede liefdesbrief was geboren.

In 2015 kruisen de paden van Arda en van mij elkaar na bijna 40 jaar weer. Arda wil haar improvisatievermogen verder ontwikkelen en belt mij op. Wat leuk om haar weer te ontmoeten. Arda ontdekt mijn ‘liefdesbrieven’ en is helemaal weg van de muziek. Zij zegt dat ze beide bundels wil gaan spelen en ik vraag haar of ze het leuk vindt dat ik haar bij haar optredens vergezel, en evenals toen bij de diverse presentaties, bij iedere compositie een korte inleiding houd. En dat is de reden dat wij hier vanavond voor u staan.

‘Het kan verkeren’ sprak Bredero reeds! Arda en ik wensen u een fantastische avond toe! Haarlem, maart/april 2018

Arda Friederich is op 31 juli 1946 geboren in Rotterdam. In 1978 behaalde zij haar diploma docerend musicus piano aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam waar zij studeerde bij Leendert Huges.Van 1980 tot 1995 heeft zij lessen gevolgd bij Iscar Aribo te Leiden en momenteel volgt zij in Haarlem improvisatielessen voor piano bij Jan Willem Lagerwaard en pianolessen klassiek bij Arielle Vernede te Heemstede. Arda geeft regelmatig concerten en voerde onlangs nog de Golbergvariaties van Johann Sebastian Bach uit. Naast piano, zingt Arda zowel solo als ook duetten en in een koor, en bespeelt zij tevens het kerkorgel, het klavecimbel en de blokfluit. Reeds 40 jaar lang geeft zij les, zowel bij haar thuis als ook op muziekscholen en geeft tevens les aan zeer jonge kinderen, kinderen met diverse leerproblemen zoals concentratiestoornissen, dyslexie en adhd. Voor meer informatie is Arda te bereiken op nummer 06-42108650

Jan Willem Lagerwaard werd in 1952 geboren te Haarlem en woont en werkt aan het Proveniershof aldaar. Hij studeerde piano klassiek aan het Sweelinck Conservatorium bij Hans Barbé (1932-2011). Jan Willem is gespecialiseerd in improvisatie en compositie en heeft zijn roots mede in de popmuziek. In 1998 debuteerde hij solo met de CD Begegnungen, uitgevoerd en opgenomen in het Mia Münsterhaus te Sankt-Wendel in het Duitse Saarland. In 2003 en 2007 verschenen achtereenvolgens de bundels ‘Haarlem in Klank en Beeld’ en ‘The Lake District, A Musical Stroll’, gevolgd in 2008 door de CD ‘Lichtval’, opgenomen in de Doopsgezinde Kerk te Haarlem. In 2011 presenteerde Jan Willem in de Nieuwe Kerk te Haarlem zijn CD ‘Lengua Universal’, een muzikale wereldreis, opgedragen aan zijn vriend en leermeester Hans Barbé, gevolgd in 2017 door de CD ‘Tijd en Ruimte’, een geïmproviseerd pianoconcert opgenomen in de Philharmonie te Haarlem.

De prachtige affiches en programmaboekje zijn gemaakt door Henny Witjes, vormgever bij Studio Blanche te Haarlem.

De filmische/fotografische impressies tijdens de uitvoeringen, zijn van architect Dick Kreuger, van de STICHTING KUNSTSTUK, van nieuwe combinaties in kunst en cultuur.

“Tijd en Ruimte”

Al jarenlang loop ik rond met de uitdagende gedachte om ooit een volledig geïmproviseerd pianoconcert te gaan geven; een concert dus, waarvan niets van tevoren wordt vastgelegd; geen thema’s, geen motiefjes, helemaal niets. Is dat überhaupt mogelijk zo vroeg ik mijzelf af.

In de loop van de jaren heb ik heel wat banden, later Cd’s, vol gespeeld en wat mij het meest frappeerde was dat wanneer je de muziek diverse malen had afgespeeld er een compositie was ontstaan. De ordening vindt dus mijns inziens reeds op het moment van spelen plaats. Bij compositie echter, weeg je iedere noot steeds opnieuw om tot een ideaal en zorgvuldig afgewogen, opgebouwd geheel te komen.

Improvisaties, zijn volkomen vrij en leiden bijna altijd ook naar (nog) onbekende muzikale werelden; of we die werelden nu mooi of niet mooi vinden is secundair; we passeren ze en kunnen er mee doen wat we willen. Bij compositie houdt de uitvoerder zich uitsluitend bezig met zijn eigen interpretatie van het geschrevene, en zit in de meeste gevallen vast aan wat er staat geschreven. Beide muzikale vormen zijn echter onlosmakelijk met elkaar verbonden, en hebben ieder hun eigen charme, laat dat duidelijk zijn!

In de aanloop naar dit concert, merk ik echter dat veel van wat ik in mijn improvisaties tegenkom in mijn hoofd wil vastleggen maar dat wil ik dit keer bewust niet! Toch sla je ergens alles op, en dat doe ik al ruim 64 jaar; geluiden, geuren, beelden, taal, filosofie en natuurlijk muziek, kortom leven! Deze improvisatie is dus eigenlijk een momentopname, bestaande uit een compilatie van muzikale verwerkingen van mijn leven tot nu toe. En alles komt nu samen, in een prachtig perspectief binnen “Tijd en Ruimte”. En wat voor een ruimte; de Kleine Zaal” van de Philharmonie in Haarlem

Graag wil ik u tot slot een prachtige uitspraak meegeven, van de dit jaar overleden invloedrijke Franse componist Pierre Boulez (1925-2016) : “Muziek is een labyrint zonder begin en zonder einde, vol nieuwe paden om te ontdekken, waar het mysterie eeuwig duurt”.

JanWillem Lagerwaard

Time and Space

English: For many years, it has been my dream to improvise for a live audience in a grand music-hall with an excellent grand-piano, without any preparation apart from the physical.
Quite often, in music, the expression of “improvisation” is seen as the counterpart of composition, the latter expressing that music has already been written whereas improvisation means, that the composition comes into existence while playing.

In my life, I have filled a lot of tapes with improvised music and what struck me most was the fact, that if you listened to the tapes several times the improvisation became a composition in your mind.
So according to me, the “structuring” takes place at the same time when playing, whereas with composing you interrupt the music numerous times to get the ideal mixture.

When you play a composition, you try to reproduce the music as well as possible, while when improvising you produce the music as well as possible. Therefore, to me improvisation means total freedom; creating at the moment of playing.
Obviously, both musical forms do have their own charm and are committed to each other.

Therefore, this improvisation will be a mixture of impressions, consisting of sounds, smells, pictures, language, philosophy and so on……. to put it briefly, “Life in all her beauty and experience”.
All these sensations, experienced throughout my passed 64 years, will come together this evening in a magnificent context within Time and Space at the “Kleine Zaal” of the Philharmonie in Haarlem.

Finally I would like to quote the late famous and influential French composer, Pierre Boulez (1925-2016)

“Music is like a labyrinth without a beginning and without an end, full of new paths to discover where the mystery will last forever”.

Lengua Universal “wereldtaal”

Lengua Universal zie ik als een wereldreis door diverse culturen. Het begrip “eenheid”, dat de basis vormt van mijn vorige CD “Lichtval”, speelt ook hier weer een belangrijke rol. Logisch ook, want het eenheidsdenken vormt voor mij het draagvlak van het gehele bestaan. Wanneer de mens zich gaat realiseren en bewust wordt van het feit dat er geen enkele afscheiding bestaat tussen mensen, culturen, werelden, en het begrip zal ontwaken dat “wij” ook de “ander” zijn, zullen we op een heel andere manier met elkaar omgaan. Net zoals in mijn muziek, waarin vele stijlen samenkomen. De muzikale hoofdthema’s en de structuur liggen min of meer vast, maar de wijzen waarop ik die ga invullen worden altijd pas bepaald op het moment van spelen; vandaar ook de benaming van mijn werken als geïmproviseerde composities.

Hans Barbé (1932-2011)

Het concert wordt opgedragen aan mijn dit jaar overleden bijzondere vriend, Hans Barbé, mentor, levenskunstenaar,begenadigd pianist en componist, pedagoog,vrijdenker en non-conformist ,zonder wiens toewijding, humor en begeleiding ik waarschijnlijk niet zo makkelijk door het conservatorium zou zijn gekomen . Ik beschouw mijzelf als een zeer bevoorrecht mens, omdat ik in dit leven drie vaders heb mogen leren kennen en Hans is/was er daar één van! Ook voor mijn vrouw en kinderen zal Hans altijd een voorbeeld blijven van liefde, vrijheid en eruditie! Hans heeft de eerste vijftien minuten van dit concert gehoord bij een afscheidsconcert gegeven door zijn vrienden afgelopen januari. Ik kon toen nog niet vermoeden dat het hoofdthema uit het 2e deel, adagio y cantabile, de muzikale verklanking zou worden, van mijn diepe genegenheid voor Hans! Hij zou het overdreven hebben gevonden, maar wel erg mooi! Een bijzonder mens! JanWillem Lagerwaard Haarlem, september 2011

 

Lichtval

Nederlands:
Zelf ervaar ik het leven als een vrijwel voortdurende lichtval, als een aaneenschakeling van ontelbare momenten, ervaringen van een eeuwigdurend “nu”. Een mooie metafoor voor het bestaan, is voor mij de muzikale lichtval, een ware bron van inspiratie. En dan met name de improvisatie, die ik altijd zie als opperste vrijheid, maar toch ook gebonden! Het raamwerk is gecomponeerd, maar ik mag het zelf gaan invullen. En dat invullen gebeurt bij mij altijd op het moment zelf; eerst dan, kan ik handelen!

Nauwelijks bekomen van de presentaties van mijn laatste boekje “A Musical Stroll”, eind april, raakte ik in een muzikale stroomversnelling; een leerlinge van mij, had de smaak van het componeren ontdekt en begon een eigen werk met een “Bes” akkoord. Ik hoor mijzelf nog denken: “In Bes, wat eigenaardig, dat heb ik nog nooit gedaan!” Een prachtig voorbeeld dus van een lichtval, want toen ik even later zelf achter de piano plaats nam, ontstond gelijk het hoofdthema van het concert, dat samen met een gedicht uit 1985, dat ik schreef, liggend in de zon, in de tuin van mijn ouders, turend naar de wolken, de basis vormt van het thema van vanavond “Lichtval”

Lichtval: Vijf geïmproviseerde composities voor piano. Registratie van het concert gegeven op 22 december 2007 in de Vereenigde Doopsgezinde Gemeente te Haarlem.

Engels:
My own experience of life so far, is like a continuous occurence of light; a series of countless moments of “being”. The musical lightfall means to me a beautiful metephor for life, a continuous source of inspiration. Moreover, I consider improvisation as the ultimate freedom, yet bound, as another dichotomy: the frame is composed, but there are numerous possibilities to fill it in, but which only can happen in the moment itself! Only then I will be able to act.

The 28th of April, 2007, I held the last of the three presentations of my latest book “The Lake District, A Musical Stroll” and I was looking forward to a period of reflection and recuperation, or in proper English a period of rest. Only a few days later I listened to a maiden composition of one of my pupils whho started in B flat. I heard myself thinking:”B flat, did I ever start a composition in B flat?, and I realized immediately, I was going through the experience of another lightfall. That particular moment became the start of the project. The poem Lightfall, I wrote in 1985, sunbathing in the garden of my parental home, looking at the clouds.

Lightfall: Five improvised compositions for piano.

The Lake District, A Musical Stroll, 2007

In 1966 bezocht de musicus het Lake District voor de eerste maal en was gelijk diep onder de indruk van dit kleine stukje ‘hemel’ op aarde. Nadien is hij er vele malen geweest en besloot ooit dit majestueuze gebied muzikaal te verwoorden; net zoals bij zijn vorige boekje, ‘Haarlem in Klank en Beeld’ betreft het hier een tiental muzikale odes voor piano, die vergezeld gaan van een korte historische beschrijving, prachtige kleurenfoto’s en uiteraard een CD! “A Musical Stroll” beschouw ik zelf als een liefdesverklaring! Een liefdesverklaring, recht uit het hart, aan één van de mooiste gebieden op aarde; haar adembenemende schoonheid, bestaande uit een schitterende mix van rotsige bergen, groene dalen vaak vergezeld gaand van een meer of ‘tarn’, in combinatie met de prachtige flora, fauna en een indrukwekkende geschiedenis. Een plek waar je zowel letterlijk als figuurlijk helemaal tot jezelf kunt komen. Uit dankbaarheid, heb ik getracht muzikaal vorm te geven aan tien karakteristieke onderwerpen, die voor mij zo kenmerkend zijn voor dit gebied; ik klom en liep bijvoorbeeld de prachtige oude weg over de High Street, zoals het Romeinse bezettingsleger 2000 jaar daarvoor vaak deed, als onderdeel van hun noord/zuid verbinding, ik ben in de voetsporen getreden van de beroemde dichter William Wordsworth( 1770 – 1850 ), die voor inspiratie soms dagenlang door de bergen liep. Bij een bezoek aan Muncaster Castle ervoer ik de vibraties van illustere bewoners, die al eeuwen dood zijn, en last but not least trotseerde ik het gesis, de rook en het kabaal van de ‘Cumbria’, een stoomlocomotief van de Lakeside and Havertwaite Railway, en er is nog veel meer…………. Ik hoop oprecht, dat u als luisteraar, in deze tien odes met behup van uw ‘Innerlijk Oog’, de weerspiegelingen zult ervaren, van wat ik heb meegemaakt tijdens deze ‘gouden’ momenten, in dit kleine stukje hemel op aarde!

Engels:
In 1966 JanWillem Lagerwaard visited the Lake District for the first time and was struck with her overwhelming beauty, so ever since the Lake District inspired and inspires his life and through that his music. A few years ago he decided to give musical form to various locations in the Lake District. Some of the works contain the main themes of the CD, only in a more accessible setting, suitable for the moderate piano-player.

Consider this book as a tribute, a musical love-letter to all that was, is, and will be in the Lake District; her supreme beauty, her fascinating history, and the always inviting grand fells, where solitude and contemplation, embraced, compel to self-reflection and inspiration. As a composer I have tried, in return for all the happiness and love she gave me over the last forty years, to give musical form to ten different subjects so characteristic for the Lake District.

For instance, I walked the famous‘High Street’, like the Romans did 2000 years ago, and I have imagined’William’Wordsworth during his wanderings in the fells, struggling with the magic of words. At Muncaster Castle I felt the horrors of the haunted room , and during the journey from Haverthwaite to Lakeside, I was struck by the enormous strength and deafening ‘sissing’ noises of the heavy locomotive, and, there is more…….

I do hope sincerely, you will experience in these ten odes with your ‘Inward Eye’, the reflections of what I have seen, heard, felt etc., during those ‘golden’ moments! The English Lake District, a little heaven on earth. Happy wanderings!

Haarlem in klank en beeld, 2003

‘Wie verre reizen maakt, koestert zijn thuis’ zo wordt wel gezegd.Dat geldt voor bezoeken aan vreemde landen, maar ook voor reizen in de geest. Vooral van deze laatste soort vinden we de neerslag in het onderliggende tiental odes aan Haarlem. Zo doemen flarden Schotse ochtendnevel op rond een doedelzakspeler, Echter in het Haarlemse Kenaupark. En in een ander park, het Ripperdapark, is het alsof maître Debussy in de vroege ochtend voorbij wandelt, peinzend over zijn visioen van een kathedraal… Ook de Damiaatjes zijn er, en klinken als vanouds. Maar het lijken er meer dan in het echt.Wat is echt? Stof tot nadenken voor onderweg. Goede reis, en een behouden thuiskomst.
Rob Husslage

Interview Haarlemboekje

Het jochie van toen en de romanticus van nu
door Willem Brand

Voor het geluk geboren, vindt JanWillem Lagerwaard zichzelf. Een prettige relativering van een zondagskind dat verzot is op zijn stad.”Ik ga hier nooit weg,” zegt de 51-jarige pianoleraar/componist die pas laat noten leerde lezen.Hij maakte een unieke ode over Haarlem, in muziek en beeld.

Maar wat graag had hij in de Gouden Eeuw in Haarlem met zijn grachten, VOC-pakhuizen en bierbrouwerijen rondgelopen. Die sfeer is soms nog voelbaar als hij ’s avonds laat via de Warmoesstraat en de Heiligelanden naar zijn thuishonk, het Proveniershof, loopt. Of als je in de schilderachtige tuin van het Frans Halsmuseum Bachs Brandenburger concerten hoort. Als jongetje waande hij zich in de jaren’20 bij de boeken van J.B.Schuil over zijn held Eddy Lomans die voor AFC (lees HFC) voetbalde tegen clubs als ETO(lees EDO) en Vitesse(lees Haarlem). “Die tijd had iets benepens maar had ook de romantiek van de gaslantaarns.” Voetbal is, mede door zijn zoons Dirk en Willem – beiden HFC’ers, – nog steeds een passie. Zelf voetbalde het joch van toen het liefst op straat. Dè straat was tot zijn zestiende het Ripperdapark waar de onderlinge kameraadschap een fundament voor later legde. De hele dag voetballen, honkballen of kattenkwaad uithalen.”Als mijn jongens één tiende van wat ik toen heb uitgespookt zouden uithalen, zou ik geen leven hebben,” kijkt hij met een knipoog terug;”Op een gegeven moment belden we zelf de politie en dan kwamen ze met drie Dafjes en sloten de toegangen tot het park af.”Na twee jaar lid te zijn geweest van HFC, vroeg hij met vriend Kees Akerboom overschrijving aan naar HFC Haarlem.

In het Haarlem-stadion gaf één van de heren ons een papier en vroeg ons of wij het wel zeker wisten want dat formulier kostte F 2,50”.Die arme man wacht nog op zijn geld want JanWillem mocht niet op zondag voetballen en niet lang daarna maakte Keessie van twee meter plus( “Ik sloeg hem nog een keer een blauw oog”) eerst bij Levi’s Flamingo’s en later bij EBBC Den Bosch en in het Nederlands team furore als basketballer.

Over de Kermis waar JanWillem ook een piano-impressie voor maakte, heeft hij tweeslachtige gevoelens. Logisch als je de tijd van de Dikste Dame ter wereld hebt meegemaakt en je ‘Spics en Specs’ van de Bee Gees hoorde terwijl je in de ‘rups’ ronddraaide of in een vliegtuigje zat dat jezelf met een hendel omlaag of omhoog kon brengen.”Het leuke spontane is er af, er hangt niet meer de sfeer van nogablokken en zuurstokken, de namaaksfeer overheerst.” Over namaak en echt gesproken, als hij burgemeester van Haarlem zou zijn, zou hij meteen de hele binnenstad autoloos maken en de gedempte grachten in ere herstellen. Eeuwig zonde vindt hij ook dat de oude Engelse spoorbrug over het Spaarne moest sneuvelen. Ondanks die minpuntjes blijft hij Haarlem trouw! “Dit is mijn thuis, m’n stad, hier liggen mijn herinneringen”. Over zijn geestelijk thuis, het Engelse Lake District , zal als het aan JanWillem ligt zijn volgende klankbeeldboekje gaan.

Haarlems Weekblad 23 November 2003.

Begegnungen, 1999

1. Philip in de peuterspeelzaal, ofwel de kleine genoegens van de Lakeside/Haverthwaite railway .

2. Dageraad in Greenburn, Little Langdale.

3. “Once I wandered lonely as a cloud” ( William Wordsworth, 7 april 1770 – 23 april 1850)

4. Gratie uit een soms onvoltooid verleden.

5. A saucer full of secrets (Pink Floyd) ter ere van de 66e verjaardag van Maestro Barbé.

6. Claude en de zeilbootjes op Lake Windermere.

7. Keith in de Kenaustraat met de immer “jamais, jamais” roepende Brian in the end.

JanWillem Lagerwaard (1952) studeerde aan het Amsterdamse Sweelinck Conservatorium bij Hans Barbé. In Haarlem heeft hij een eigen lespraktijk waarin hij de nadruk legt op improvisatie. Sinds enige jaren treedt hij weer op met werken, geschreven voor piano en digitale recorder. Zijn werken kenmerken zich door een rijke verscheidenheid aan stijlen. Hij zelf zegt daarover: “De wijze waarop je jezelf uitdrukt, is onbelangrijk.Het gaat uitsluitend om de expressie, die voor mij een mystiek gebeuren is. Het mystieke is echter niet aan een stijl gebonden; bovendien speel ik geen stijl, ik speel mezelf.”

Muziek: De zeven geïmproviseerde composities zijn oorspronkelijk geschreven voor piano solo. Het zijn ruimtelijke meditatieve stukken met als doel de toehoorder een ander niveau van ervaren te laten beleven. Het ruimtelijk effect van deze werken neemt echter toe wanneer ze op twee piano’s ten gehore gebracht worden waarvan er één een fractie te hoog is gestemd. Dit effect wordt bovendien nog een versterkt door het gegeven dat een improvisatie nooit hetzelfde wordt gespeeld, waardoor dezelfde of verschillende melodische- en ritmische figuren een fractie voor of na elkaar kunnen klinken. Hierdoor ontstaat meerdere malen een “muur van geluid” waarin ritme en klank met elkaar op de loop gaan. Terwijl het forte-pedaal langdurig ingedrukt wordt gehouden, ontstaat er in de mêlee van klanken iets geheel nieuws, iets dat niet onder woorden te brengen valt.